مراسم یا جشن حنابندان ( حینابنون، انیبندان، حنابندان یا حنابندون ) به قول امروزی ها گودبای پارتی مجردی است . جشن حنابندان یک شب قبل از مراسم عروسی برگزار می شود و عروس خانم با خانواده اش خداحافظی می کند . مراسم با نمکی که هم فال است و هم تماشا . در گذشته نه چندان دور خانواده آقا داماد در منزل حنا را تهیه و با تزئین به همراه با ساز و دهل با خواندن ابیات زیر به سمت خانه عروس حرکت می کردند و تا این که می رسه به… در واکنه در واکنه داماد میاره ور شما… که به احترام نام داماد و نه به جهت هدایا در را باز می کنند و اقوام داماد با حالت هجوم و تصرف خانه عروس که حالت سمبلیک و شادی آفرین دارد وارد خانه عروس می شوند.
اقوام داماد : در واکنه در واکنه حنا میاره ور شما
اقوام عروس : حنای شما مال شما ما زن نداریم ور شما
اقوام داماد : در واکنه در واکنه ساعت می آره ور شما
اقوام عروس : ساعت شما مال شما ما زن نداریم ور شما
اقوام داماد : در واکنه در واکنه دستمال میاره ور شما
اقوام عروس : دستمال شما مال شما ما زن نداریم ور شما
بعد از اجازه بزرگتر ها خواهر عروس دستان عروس و برادر داماد دستان داماد را حنا میبستند.
هزینه حنابندان با خانواده عروس است یا داماد ؟
هزینه پذیرایی با پدر عروس و هزینه لباس یا آرایشگاه عروس بر عهده آقاداماد گل است . البته در برخی مناطق طبق آداب و رسوم مراسم حنابندان ، هزینه ای برای عروس و داماد ندارد ! اقوام و دوستان پس از بستن حنا به دست و پای عروس و داماد هدایای خود را تقدیم می کنند.
رسم و رسوم حنابندن در ایران :
حنابندان در تبریز ( حنا آغشامی )
در تبریز شب قبل از مراسم عروسی، نزدیکان و به خصوص جوانان در خانه مادر عروس جمع میشوند.
خانواده داماد : طبقهایی که از میوه و شیرینی و حنای تزئین شده به همراه دیگر خریدهای عروسی را برای عروس هدیه میبرند.
خانواده عروس : طبقهایی را از خریدها و میوه و شیرینی و حنا برای خانواده داماد میبرند . در نهایت ، آخر شب به دست عروس و داماد حنا می بندند
حنابندان در بوشهر
طبق سنت قدیمی دست و پای عروس را در این مراسم که یک شب قبل از عروسی برگزار می شود، را حنا می بندند، اما در حال حاضر در بسیاری از مناطق این استان حنا را روی یک برگ نارنج یا یک اسکناس زده، و سپس روی دست عروس خانم و آقا داماد می گذارند. و در صبح روز عروسی طبق سنت حلوای برنج یا نان محلی بین مهمانان و یا اهالی روستا پخش می شود.
حنابندان در آبادان
مراسم حنا بندان عصر روز عروسی آغاز می شود و شخصی ، حنا را آماده و نزد داماد می آورد ، در این هنگام فرد دیگری چمدانی که لباسهای داماد در آن قرار دارد را نزد داماد آورده و به بقیه نمایش می دهد . در طول مراسم گروه موسیقی به نوازندگی می پردازد . پس از گذاشتن حنا روی دست ها و پاهای داماد بلافاصله آن ها را شسته و داماد آماده می شود تا مسافتی را تا محلی معین با همراهی شرکت کنندگان در مراسم طی نماید . در محل مورد نظر دوستان داماد وی را لباس پوشانده و اعضای خانواده داماد منتظر می مانند تا داماد سر رسیده و بر روی او نقل و اسکناس بریزند و پس از تبریک اعضای خانواده به داماد مراسم به پایان می رسد .
منبع : http://asreabadan.ir/%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D9%88%DB%8C%D8%B1-%D9%85%D8%B1%D8%A7%D8%B3%D9%85-%D8%AD%D9%86%D8%A7%D8%A8%D9%86%D8%AF%D8%A7%D9%86/
مراسم حنابندان در مازندران
حنابندان هم در مازندران سابقهی دیرینی دارد و همانند امروزه در شب عروسی برگزار میشد، اما به شکلی ساده. عروس در جمع دوستان جوان خود وداماد هم در منزل خود و در بین جوانان محل جشن حنا بندان را بر پا میکرد.
بر کف دست داماد حنا میگذاشتند و پسران دم بخت با انگشت از کف دست او حنا بر میداشتند و معتقد بودند که با این کار بخت شان زودتر باز میشود.
همین مراسم در خانهی عروس هم اجرا میشد و تا پاسی از شب گذشته به جشن و پایکوبی میپرداختند.
مراسم حنابندان در کردستان
شب قبل از عروسى یا صبح روز عروسى مراسم حنابندان که در کردى «خانه به نان» گفته مىشود برگزار مىگردد.
در حنابندان دختران دم بخت قوم و خویشان و دوستان عروس شرکت مىکنند در صبح روز عروسى، عروس را به حمام مىبرند و پس از آمدن به خانه به حنا بستن به دست و پاى عروس مشغول مىشوند. عروس ابتدا امتناع مىکند. اما با هدایایى که مادر شوهرش به او مىدهد رضایت مىدهد. در حین حنا بستن عدهاى از زنان دایره و دف مىزنند.
در این شب که در خانه عروس حنابندان است در خانه داماد شوگر (شب گرد) برپا است. در شب شوگر مدعوین داماد را از منزل خود به منزل عروس مىبرند و در آنجا عروس و داماد با هم مىرقصند و مردم براى آنها شاد باش مىدهند. هر کس به میل خود پولى به نوازندگان مىدهند و آنان با صداى بلند نام افراد و مبلغ اعطاء شده را مىگوید.
پس از رقص عروس و داماد در منزل عروس، مهمانان به منزل داماد بر مىگردند و تا صبح به تفریح مىپردازند.
حنابندان در ایلام ( پاوَیو )
در ایلام شب قبل از عروسى، جمعى از زنان با تجربه و بزرگ از سوى خانوادهٔ داماد به خانهٔ عروس مىروند و پس از صرف شام، به هزینه داماد، مراسم حمام و حنابندان عروس را برپا مىکنند. هزینه شام این زنان به عهده داماد است و به آن پاوَیو مىگویند.
حنابندان در کرمان
در این مراسم مقدارى حنا در کف دست عروس می گذارند و دختران دم بخت از آن حنا جهت باز شدن بخت برمیدارند.
منبع : http://af.samta.ir
حنابندان در همدان
در شب قبل از عروسی علاوه بر مراسم حنابندان یک مراسم سنتی و خاص دیگری به نام (ییقیناق) به معنای گردهمایی با حضور دوستان و اعضای نزدیک آقا داماد با شادی و پای کوبی و استقبال از جشن عروسی و خداحافظی با دنیای مجردی در خانه داماد شکل می گیرد، و در مقابل در خانه عروس خانم مراسم حنا بندان به نیت رنگ سرخ و نشان تاهل برگزار می شود.
منبع : http://borjebaharestan.ir
حنابندان در لرستان
«حنابندان» از جمله سنتهای رایج در عروسیهاست که مردم این دیار نیز یک شب مانده به مراسم عروسی در منزل عروس خانم این جشن را برپا میکنند و به نشانه خوشبختی دست و پای عروس خانم را حنا میگیرند و همچنین هدایایی نیز به او هدیه میدهند. اما این آیین دیگر مانند گذشته برگزار نمیشود و در بسیاری از خانوادهها به طور کلی فراموش شده است.
منبع :http://jamejamonline.ir/online/1906574772584866683